ALCOHOLALCOHOL
██ > 10 litres
██ 5 - 9.9 litres
██ 2 - 4.9 litres
██ 1 - 1.9 litres
██ < 1 litres
Alcohol consumption percapita per year
Somatische gevolgen van alcoholmisbruik
1.Ziekten die door alcohol veroorzaakt worden
Ziekten van het centraal en perifeer zenuwstelsel
Lever- en alvleesklierziekten
2.Condities waarbij alcohol een nadelig effect heeft
ZwangerschapChronische hepatitis B en C
3.Ziekten waarbij alcohol een rol zou kunnen spelen
HypertensieBeenmergdepressie
OndervoedingInfectieziekten Jicht
Kanker (Hoofd-hals, slokdarm, mammaca, lever, alvleesklier)
4.Situaties waarbij men bedacht moet zijn op alcoholmisbruik
TraumatologieAnaesthesie
5.Aandoeningen waarbij alcohol zowel een beschermend als nadelig effectheeft
Cardiovasculaire aandoeningen
ethanol
aceetaldehyde
azijnzuur
ADH
ALDH
CYP2E1
NAD
NADH
NADP
NADPH
Drugs
Drug metabolites
H+
Pyruvaat
Lactaat
90 percent
10 percent
• 10% of US population meets the criteria ofexcessive alcohol use
• 60 % of all chronic liver disease is due to alcohol
Fatty liver
Alcoholichepatitis
Alcoholiccirrhosis
Alcoholische hepatitis
Alcoholische hepatitis
•Acute leverontsteking bij gebruik van grote hoeveelhedenin korte tijd (‘binge drinking’, ‘coma drinken’)
•Symptomen: koorts, gebrek aan eetlust, geelzucht, braken,pijn RBB
•Lich. Onderzoek: icterus, ascites, spider naevi,encefalopathie, hepatosplenomegalie
•Lab: AST (<300IU/l), ALT matig verhoogd, AST/ALT >2, bilirubine , IgA , triglyceride , leucocytose,trombocytopenie
•Complicaties: gastrointestinaal bloedverlies, hepatorenaalsyndroom
•Biopsie: steatose, necrose, Mallory’s hyaline, granulocytairontstekingsinfiltraat
Alcoholische hepatitisTherapie
•Stoppen met alcohol
•Eiwitrijke, energie verrijkte voeding
•Vitamine B1 (Thiamine) 100 – 300 mg/dag
•Behandelen van de complicaties: ascites, HRS,GI bloedverlies
•Corticosteroïden?
MELD score (bilirubine, creatinine, INR)
http://medcalc3000.com/UNOSMeld.htm
Alcoholische hepatitisPrognose
Corticosteroïds?
Meta-analyse of three RCTs:Mendenhall, Carithers andRamond
Typical patient:
male 40-50yr, PTT 14.9-20 s, bili 240-360 umol/l, creat 70-130 umol/l,AST 50-138 IU/l, WBC 10.1-12.5 x 109/l, ascites 66-79%,encefalopathie 31-60%
Maddrey’s discriminant score4.6 x verlenging PTT (s) + serum bilirubine (mg/dl)
Corticosteroïden?
• Aanbeveling:
40 mg Prednison gedurende 28 dagen bij
een DF score >=32 OF
MELD score >=18
• Overweging: Stop corticosteroid behandeling als na een weekbehandeling DF score >= 20
• Exclusie criteria:
HBV, HCV, TBC
(Active ontsteking, SBP)
Alcoholische cirrose
Excessief AlcoholgebruikScreening
•Anamnese
–CAGE (cut down, annoyed, guilty, eye opener),
•Laboratoriumtesten
–Alcohol in serum of urine
–CDT (koolhydraat-deficient transferrine)
–MCV
–GGT
–IgA
Alcoholische cirroseRisicofactoren
•Langdurig excessief alcoholgebruik
–Europeanen > 10 jaar; Aziaten > 5 jaar
–Hoeveelheid: mannen 80 gram (=8 E/dag), vrouwen60 gram (=6 E/dag)
–Relatief risico al verhoogd bij > 2-3 E/dag
•RR Gedistilleerde dranken > wijn
•Alcoholgebruik buiten de maaltijden
–Minder hoog risico bij Mediterrane manier vanalcoholgebruik (dwz wijn tijdens het eten)
Alcoholische cirroseDiagnose
•Anamnese: anorexie, CAGE, diarree, vage pijn RBB
•Lichamelijk onderzoek: hepatomegalie, icterus,spierverlies, Dupuytren contracturen
•Laboratorium: AST/ALT > 2; ALT slechts matigverhoogd (pyridoxine deficientie); MCV; GGT; IgA;CDT; lactaat; triglyceriden; cholesterol; somscholestatisch profiel
•Uitsluiten hemochromatose (RR in C282Yhomozygoten sterk verhoogd)
Alcoholische cirroseTherapie
•Stop alcohol
–Continuering van alcoholgebruik leidt tot progressie vancirrose
–Stoppen van alcoholgebruik heeft geen bewezen effectop progressie of regressie van cirrose
•Voeding: eiwitrijk (1.5-2.0 g/kg eiwit/dag)
•Vitamine B1 (Thiamine 100 mg/dag)
•Behandeling van de complicaties: varices, ascites,encephalopathy, delier, Korsakoff syndroom
•Cochrane studies: Colchicine, Propylthiouracil, Melkdistel, s-Adenosylmethionine geen effect.
Alcoholische cirroseLevertransplantatie
•6 maanden geen alcohol
•MELD score >18
•Socioeconomische stabiliteit
•Betrouwbaarheid tav medicatie
•Geen extrahepatische schade(hersenen, hart, vaten)
Aanbevelingen
‘Zero tolerance’ = geen alcohol
Zwangerschap
Tijdens borstvoeding
Conceptie
Chronische pancreatitis, van welke oorzaak ook
Alcoholische levercirrose
Alcohol-gerelateerde neurologische aandoeningen
Aanbevelingen
Matig alcoholgebruik toegestaan (2 E/dag mannen;1E/dag vrouwen)
Non alcoholic steatohepatitis
Niet alcohol-gerelateerde levercirrose
Chronische hepatitis B en C