1
Cytostatica in een wasserij
H. Ahlberg, Rentex Fortex
M. Verhees, FTN
2
Indeling workshop
•Cytostatica
•Risico Preventie Systeem
Cytostatica in een wasserij
3
Cytostatica
•Wat zijn cytostatica?
•Waarom worden er onderzoeken naar gedaan?
•Aanpak van FTN
•Inzamelingsonderzoek
•Praktijkonderzoek
•Protocol cytostatica
4
Cytostatica
Wat zijn cytostatica?
5
Cytostatica
Wat zijn cytostatica?
•Medicijnen ter behandeling van kanker
•Noodzakelijk voor bestrijding kanker
•Maar.. soms heeft het geneesmiddel zelf kankerverwekkendeeigenschappen
6
Cytostatica
Waarom worden er onderzoeken naar gedaan in dewasserij?
7
Cytostatica
Waarom worden er onderzoeken naar gedaan in dewasserij?
•Gezondheidszorg zelf heeft volop onderzoek gedaan
•Patiënt blijkt bron van omgevingsbesmetting te zijn, door o.a.:urine, zweet, speeksel, braaksel
•O.a. het beddengoed komt tijdens risicoperiode hiermee inaanraking
8
Cytostatica
Waarom worden er onderzoeken naar gedaan in dewasserij?
•Verpleegkundigen worden via de huid blootgesteld aancytostatica
•Ministerie van SZW heeft opdracht gegeven voorinventarisatie buiten het ziekenhuis
•Ook bij wasserij
•Mogelijke blootstelling bij hoge concentraties (enkeleoriënterende metingen)
•‘Onderzoek’ géén praktijksituatie
9
Cytostatica
Aanpak FTN
•Op basis van eerdere onderzoeken veel onduidelijkheid:
•Om hoeveel wasgoed gaat het?
•Hoe groot is het risico op de werkvloer?
•Inzamelingsonderzoek
•Praktijkonderzoek
•Onderdeel van Risico Preventie Systeem
10
Cytostatica
Inzamelingsonderzoek
•Aard en omvang van wasgoed dat met cytostatica is besmet
•Samenwerking met arboconvenant ziekenhuizen
•6 algemene ziekenhuizen
•14 dagen registreren van wasgoed
•vragenlijsten aan 3 soorten waszakken
11
Cytostatica
Inzamelingsonderzoek; resultaten
•Hoeveelheid besmet wasgoed zeer beperkt
•Inzicht in snelheid waarin textiel in wasserij komt
•Veelal binnen 2 dagen na toediening inzameling
•Reiniging veelal binnen 3 dagen na inzameling
•Medewerkers in ziekenhuis zijn bekend met risicoperiode
12
Cytostatica
Inzamelingsonderzoek; resultaten
•Vele verschillende soorten cytostatica; ook combinaties
•Merendeel van het wasgoed niet ernstig vervuild met cytostatica
•Waszakken: vooral belangrijk dat ze gesloten blijven engemakkelijk hanteerbaar zijn
•Conclusie: bewust, gescheiden inzamelen van de kleinehoeveelheid besmet wasgoed
13
Cytostatica
Praktijkonderzoek; deelname wasserij
•Reden / belang van deelname
•Bereidheid van werknemers
•Bereidheid van klanten om mee te werken
•Uitvoering door IRAS (Universiteit Utrecht)
•Alle betrokken wasserijen hebben financiële bijdrage geleverd;branche-onderzoek
14
Cytostatica
Praktijkonderzoek; opzet
•In 1 wasserij (in de dagelijkse praktijk) niveau van blootstellingmeten
•Er wordt gewerkt volgens risico preventie protocol
•Meten of het wasgoed 100% gereinigd wordt
15
Cytostatica
Praktijkonderzoek; protocol
•Gescheiden inzameling door ziekenhuis
•Duidelijk herkenbare waszakken
•Aparte verwerking door wasserij
•Waszakken pas openen in open end machine
•Geen sortering wasgoed
•Medewerker gebruikt handschoenen
•Apart wasprogramma voor cytostatica-wasgoed
16
Cytostatica
Praktijkonderzoek; onderzoeksdagen
•Tijdens onderzoeksdagen relatief veel cytostatica-wasgoedgereinigd
•4 personeelsleden; sorteren wasgoed en bedienen open endmachine
•Metingen via lucht; luchtpomp
•Metingen handen; handen spoelen
•Lakens van cytostatica-patiënten geknipt; vóór open endmachine; vóór wasbuis; vóór mangel
17
Foto 1: Waszakken op lopende band leegstorten
18
Foto 2: Sorteerplatform
19
Foto 3: Inladen open-end machine
20
Cytostatica
Praktijkonderzoek; resultaten
•Géén detecteerbare blootstelling via handen
•Géén detecteerbare blootstelling via lucht
•Na wasproces in open end machine lakens 100% gereinigd
•IRAS: ‘Risico preventie protocol cytostatica zou in iederewasserij ingevoerd moeten worden’
21
Risico Preventie Systeem
•Wasgoed van diverse soorten klanten
•Voorkomen van gezondheidsrisico’s
•Wasgoed valt in een risicoklasse
–Klasse 3: altijd persoonlijke beschermings-middelen dragen; evt.aangepaste, aanvullende bescherming; hoogste klasse
–Klasse 2: persoonlijke beschermings-middelen standaard verplicht
–Klasse 1: er kan een risico zijn
•Algemeen: volg instructies nauwkeurig op (eigen veiligheid engezondheid)
22
Risico Preventie Systeem
Persoonlijke beschermingsmiddelen?
23
Risico Preventie Systeem
Persoonlijke beschermingsmiddelen:
•dienst- of werkkleding
•gezondheidsschoeisel
•handschoenen
•beschermende kleding (bijv. bij spatten)
•beschermende bril (bijv. bij spatten)
•mondmasker (bij ernstig besmet wasgoed)
24
Risico Preventie Systeem
Persoonlijke hygiëne?
25
Risico Preventie Systeem
Persoonlijke hygiëne:
•kortgeknipte en schone nagels
•baarden en snorren goed verzorgd en kort geknipt
•geen ringen, armbanden of polshorloges
•niet eten, drinken of roken op de werkplek
•open wondjes of huidbeschadigingen afdekken
•ofwel was de handen na werkzaamheden ofwel desinfecteer dehanden (handalcohol)
26
Risico Preventie Systeem
Persoonlijke hygiëne:
•schoeisel van goed te reinigen materiaal; bij zichtbareverontreiniging schoon maken
Incidenten:
•op iedere werkplek kunnen zich ondanks allevoorzorgsmaatregelen incidenten voor doen; wees hieropvoorbereid en meld incidenten direct bij de leidinggevende
27
Risico Preventie Systeem
Eindconclusie:
•veel inzet van alle arbo-convenantpartijen
•protocol cytostatica werkt; risico’s zijn niet waarneembaar
•protocol biologische agentia; helpt risico’s voorkomen
•discipline en communicatie zijn essentieel
•alle voorwaarden zijn ingevuld voor veilige en goedewerkomstandigheden!