VERLEIDEN TOT LEREN
BETEKENISVOLLE ACTIVITEITENBINNEN TUTORGROEPEN OP EENPEDAGOGISCHE HOGESCHOOL
Velon 2007
Caroline Reiling, onderzoeker
Jeannette Geldens, begeleider Kempel
Bert van Oers, begeleider VU
Herman L. Popeijus, lector Kempel
Presentatieopbouw
Retrospectie
Context
Ontwerp
Doel, inhoud, vorm
Theoretisch kader
Toepassen
Probleem
Onderzoek
Doel en vragen
Opzet
Resultaten
Reflectie
Conclusies
VERLEIDEN TOT LEREN
2
Betekenisvol leren?
Betekenisvol leren?
Retrospectie
Context
Ontwerp
Doel, inhoud, vorm
Theoretisch kader
Toepassen
Probleem
Onderzoek
Doel en vragen
Opzet
Resultaten
Reflectie
Conclusies
Context (retrospectie)
- monosectorale pedagogische hogeschool
- specialisatie lerarenopleiding basisonderwijs
- sociaal constructivistische uitgangspunten
- ontwikkelingsgericht en betekenisvol leren
- tutorgroep → leerwerkgemeenschap
- bedoeld voor alle 3e en 4e jaars
VERLEIDEN TOT LEREN
3
Retrospectie: wat is er aan de hand?
Betekenisvol leren?
Retrospectie
Context
Ontwerp
Doel, inhoud, vorm
Theoretisch kader
Toepassen
Probleem
Onderzoek
Doel en vragen
Opzet
Resultaten
Reflectie
Conclusies
Doel: wat wil de hogeschool bereiken?
- betekenisvol leren: samen leren in leerwerkgemeenschap
- koppelen praktijk ↔ theorie
Inhoud en vorm?
- aanstaande leraar of docent brengt onderwerp in
- onderwerp kan praktijkervaring of theorievraag zijn
- betekenisvol leren door gezamenlijke bespreking
- docent is tutor
VERLEIDEN TOT LEREN
4
Ontwerp: wat wil men bereiken?
Betekenisvol leren?
Retrospectie
Context
Ontwerp
Doel, inhoud, vorm
Theoretisch kader
Toepassen
Probleem
Onderzoek
Doel en vragen
Opzet
Resultaten
Reflectie
Conclusies
Kenmerken van betekenisvol leren
-Actief actieve deelname
-Constructiefnieuwe informatie ↔ nieuwe kennis
-Gecontextualiseerdnieuwe informatie ↔ echt probleem
-Doelgerichtduidelijke doelstelling
-Collaboratiefsamenwerken, samen leren
-Waarden maatschappelijk en persoonlijk
VERLEIDEN TOT LEREN
5
Ontwerp: wat is in theorie al bekend?
Betekenisvol leren?
Retrospectie
Context
Ontwerp
Doel, inhoud, vorm
Theoretisch kader
Toepassen
Probleem
Onderzoek
Doel en vragen
Opzet
Resultaten
Reflectie
Conclusies
De praktijk
-het werken in tutorgroepen als nieuwe vorm vancompetentiegericht en betekenisvol leren is in depraktijk sinds 2004 - 2005 op de hogeschool ingevoerd
Probleem
- uiteenlopende opvattingen doel, inhoud en vormgeving
- verschillen in leerervaringen met tutorgroepen
VERLEIDEN TOT LEREN
6
Toepassen: proberen in de praktijk?
Betekenisvol leren?
Retrospectie
Context
Ontwerp
Doel, inhoud, vorm
Theoretisch kader
Toepassen
Probleem
Onderzoek
Doel en vragen
Opzet
Resultaten
Reflectie
Conclusies
Onderzoeksdoel
Nagaan welke kenmerken van betekenisvol leren in de
tutorgroepen op Hogeschool De Kempel herkenbaar in de
praktijk worden gebracht.
Centrale onderzoeksvraag
1.Is er voor derde- en vierdejaars aanstaande leraren opHogeschool De Kempel sprake van betekenisvol leren inde tutorgroepbijeenkomsten?
Deelvraag
1.1 Welke kenmerken van betekenisvol leren worden tijdensde tutorgroepbijeenkomsten voor aanstaande lerarenherkenbaar in de praktijk gebracht?
VERLEIDEN TOT LEREN
7
Onderzoek: onderzoeksdoel en vragen
Betekenisvol leren?
Retrospectie
Context
Ontwerp
Doel, inhoud, vorm
Theoretisch kader
Toepassen
Probleem
Onderzoek
Doel en vragen
Opzet
Resultaten
Reflectie
Conclusies
Onderzoek
-Literatuurstudie
-Interviews:drie beleidsbepalers, drie 3ejrs tutoren, drie 4e jrs tutoren,drie 3e jrs aanstaande leraren (asl), drie 4e jrs asl
-Kwalitatieve analyse van de interviews
-Vragenlijsten ontwikkelen voor vervolgonderzoek
Vervolgonderzoek
-Vragenlijsten: alle 3e+4e jrs tutoren + alle 3e+4e jrs asl
-Dataverwerking in SPSS
-Aanvullende observaties tutorgroepbijeenkomsten
VERLEIDEN TOT LEREN
8
Onderzoek: opzet
Betekenisvol leren?
Retrospectie
Context
Ontwerp
Doel, inhoud, vorm
Theoretisch kader
Toepassen
Probleem
Onderzoek
Doel en vragen
Opzet
Resultaten
Reflectie
Conclusies
Interviews
-Uitgangspunten werken met tutorgroepen
-Doelstellingen werken met tutorgroepen
-Persoonlijke doelstellingen
-Verschillen 3e en 4e leerjaar
-Feitelijke activiteiten
-Wenselijke activiteiten
-Ervaring met tutorgroepen
-Suggesties voor vragenlijst
-Aanvullende opmerkingen
VERLEIDEN TOT LEREN
9
Onderzoek: opzet
Betekenisvol leren?
Retrospectie
Context
Ontwerp
Doel, inhoud, vorm
Theoretisch kader
Toepassen
Probleem
Onderzoek
Doel en vragen
Opzet
Resultaten
Reflectie
Conclusies
Antwoord op deelvraagWelke kenmerken van betekenisvol leren worden tijdens detutorgroepbijeenkomsten voor aanstaande leraren herkenbaarin de praktijk gebracht?
Unanimiteit Verschillen 3e en 4e leerjaar
Uiteenlopende antwoorden
- Feitelijke activiteiten
- Wenselijke activiteiten
- Ervaring met tutorgroepen
- Suggesties voor vragenlijst
- Aanvullende opmerkingen
- Uitgangspunten werken met tutorgroepen
- Doelstellingen werken met tutorgroepen
- Persoonlijke doelstellingen
VERLEIDEN TOT LEREN
10
Onderzoek: resultaten
Betekenisvol leren?
Retrospectie
Context
Ontwerp
Doel, inhoud, vorm
Theoretisch kader
Toepassen
Probleem
Onderzoek
Doel en vragen
Opzet
Resultaten
Reflectie
Conclusies
Verschillende antwoorden binnen de actorgroepen
Doelstelling niet duidelijk
- niet betekenisvol
Constructief
- wordt door aanstaande leraren niet als doelstellinggenoemd, wel door beleidsbepalers en tutoren
Diverse invulling van betekenisvol leren
- herkenbaar in praktijk brengen van kenmerken vanbetekenisvol leren verschilt per tutorgroep
VERLEIDEN TOT LEREN
11
Reflectie: conclusies