Rekenproblemen en DyscalculieRekenproblemen en Dyscalculie
Om dyscalculie te onderkennen is meer nodig dan het uitvallen op deautomatiseringstoets. Voort de onderkenning worden onderstaande criteriagehanteerd:
-de rekenvaardigheid wijkt significant af van wat verwacht mag worden op
basis van leeftijd, intelligentie en scholing
-de rekenstoornissen interfereert ernstig met de schoolvorderingen in het
algemeen.
-Als er sprake is van een zintuiglijke stoornis, dan is het rekenprobleem
ernstiger dan gewoonlijk
Dyscalculie en behandeling van rekenproblemen/dyscalculie
Rekenproblemen en DyscalculieRekenproblemen en Dyscalculie
Uitgangspunten voor het definiëren van dyscalculie:
-de definitie omvat de beschrijving en classificatie van de stoornis en zegt
niets over de mogelijke oorzaken
-de definitie betreft de stoornis zoals die zich manifesteert. Objectief
waarneembaar
-Dyscalculie is een hardnekkig fenomeen, samenhangend met de
individugebonden condities
-Dyscalculie hoeft zich niet te manifesteren in het leren rekenen, maar kan
zich ook op latere momenten in het leerproces uiten wanneer
compenserende strategieën niet meer werken.
Dyscalculie is een stoornis, die gekenmerkt wordt door hardnekkigeproblemen met het leren en vlot/accuraat toepassen/oproepen van reken- enwiskundekennis (feiten/afspraken)
Dyscalculie en behandeling van rekenproblemen/dyscalculie
Rekenproblemen en DyscalculieRekenproblemen en Dyscalculie
Behandeling rekenproblemen en dyscalculie
Er zijn veel remediërende programma’s op de markt gebracht zonder dat hunwerkzaamheid vaststaat. Dat wil niet zeggen dat het niet kan werken. Het iscruciaal om alle resultaten van eigen hulp goed bij te houden.
Voor de keuze van het remediërende programma dien je je wat vragen te stellenen afwegingen te maken:
t.a.v. noodzakelijke voorwaarden: is programma taakgericht
aansluiting bij didactische probleemstelling
praktisch uitvoerbaar qua tijd, middelen zijn er evaluatietoetsen
t.a.v. zeer gewenste voorwaarden: effectiviteit wetenschappelijk onderzocht
theoretische onderbouwing
toepasbaar in groep
af te stemmen op leerplan/methode
directe instructie en goede sturingleerproces
zijn tussendoelen helder aangegeven
Dyscalculie en behandeling van rekenproblemen/dyscalculie
Rekenproblemen en DyscalculieRekenproblemen en Dyscalculie
Vervolg behandeling rekenproblemen en dyscalculie
t.a.v. praktische uitvoering: Binnen of buiten de klas
Individueel of in groepjes
Door RT?
Met of zonder extra oefening thuis
Wel/geen pc als extra oefening
pragmatische aandachtspunten: Financiële implicaties
Hoe snel kan worden begonnen
Zijn er oorzaken bekend van eerdere
mislukkingen
Wie verantwoordelijk tussentijdse
beslissingen en rapportage
Wie is aanspreekpunt voor ouders
Dyscalculie en behandeling van rekenproblemen/dyscalculie
Rekenproblemen en DyscalculieRekenproblemen en Dyscalculie
De behandelingscyclus omvat 4 stappen:
-Verkennende behandelingsanalyse. Deze is diagnostisch van aard. Hier wordt ingeschat
met welke belemmerende of faciliterende factoren rekening gehouden moet worden.
Deze fase gaat vooraf aan de daadwerkelijke hulpverlening, maar stopt niet tijdens de
behandeling.
-Voorspellen van reacties. Dit is het verwoorden van verwachtingen op de korte of
langere termijn. “Als ik dit model gebruik dan……”. Voorspellen betekent impliciet
dat er een keuze wordt gemaakt voor de interventie, die de meeste kans van slagen
heeft. De keuzes kunnen gemaakt worden binnen de thema’s:
* type kennis en kwaliteit ervan(taakspecifieke kennis: tafel van 4 en niet-taakspeficifieke
kennis zoals begrippen: delen, overhouden enz.
* instructieprincipe: welke instructievorm kies ik
* Type stimulus respons en gevraagd proces. Op iedere aangeboden stimulus wordt een
respons gevraagd. Als in de responsen duurzame kwalitatieve handelingen optreden, is er
sprake van leren.
-Toetsende behandeling. Bij hardnekkige problemen is er tijdens de behandeling een
voortdurende toetsing om zicht te krijgen en te houden op het probleem.
-Evaluatie
Dyscalculie en behandeling van rekenproblemen/dyscalculie
Rekenproblemen en DyscalculieRekenproblemen en Dyscalculie
Een wezenlijk onderdeel van het instructieproces is het geven van feedbacken observeerbare responsen in het leerproces. Feedback beïnvloedt de kansdat het gedrag, waaraan het gekoppeld is, een volgende keer weer optreedt.De meest bekende principes in dit verband zijn: bekrachtiging(positief/negatief); straffen en negeren.
Feedback kan zowel uit externe bron komen (Dat heb je goed gedaan!!) alszich intern afspelen (Dat heb ik aardig gedaan). Dikwijls zal er eenovergang zijn van extern naar intern. Dan komt ook de verandering vaninstructiestijl: van directe instructie met externe feedback naar zelfinstructiemet intrinsieke regulatie.
Leersituaties voor rekenzwakke leerlingen moeten zo opgezet worden, dater geen fouten gemaakt worden. Maakt het kind toch een fout….negeer diedan. Neem dan de schuld op je: Ik heb het niet goed uitgelegd.
Kijk dan wel hoe het komt dat die fout gemaakt kon worden. Is de insteekmisschien te hoog gegrepen?
Dyscalculie en behandeling van rekenproblemen/dyscalculie
Rekenproblemen en DyscalculieRekenproblemen en Dyscalculie
Toetsend behandelen komt pas wanneer de RT geen nut heeft gehad.Tijdens de toetsende behandeling vinden twee typen toetsingen plaats:
-voortdurende toetsing of de aanpak zowel op korte als lange termijn aan de
evaluatiecriteria beantwoordt: in welke mate komen de verwachtingen van
de stap ‘voorspellen van reacties’ uit en is bijstelling nodig.
-Toetsing van de geldigheid van de conclusies uit de stappen in het
diagnostisch proces.
Dyscalculie en behandeling van rekenproblemen/dyscalculie